Một tìm kiếm với cụm từ “thiết bị tiết kiệm năng lượng” trên một trang web thương mại điện tử lớn tại Việt Nam đã trả về gần 60.000 kết quả. Trên một trang thương mại điện tử khác, có hàng trăm gian hàng bày bán thiết bị tiết kiệm điện. Nhiều thiết bị có giá trên dưới 100.000 đồng nhưng khẩu hiệu “cắm vào ổ điện là có thể giảm tiêu thụ điện trong vòng nửa tháng”.
Thiết bị “tiết kiệm năng lượng” chỉ hoạt động quanh một vài mẫu mã, nhưng mỗi nơi bán một giá, không có chứng nhận chất lượng.
Mặc dù có rất nhiều “tiết kiệm năng lượng” trên các trang thương mại điện tử nhưng hầu hết chúng chỉ có một số ít. Theo nhà kinh doanh đồ điện tử Trung Quốc Cheng Zheng, giá nhập các mặt hàng này tại chợ đầu mối Trung Quốc khoảng 5-6 nhân dân tệ (16-20.000 đồng). Giá rẻ, cộng với quảng cáo “tiết kiệm điện 40%”, bán hàng trong thời tiết nắng nóng khi nhu cầu sử dụng điện tăng cao, tiền điện nhiều hộ gia đình tăng cao nên các sản phẩm này được mua với số lượng lớn. Người mua thậm chí không phải thử xem sản phẩm hoạt động như thế nào vì giá rẻ mà hãy mua sản phẩm để kiểm tra.
Tuy nhiên, nhiều người thấy nó là “sai”. Nói đến các sản phẩm “mổ bụng” thì chỉ có một mạch bên trong bật đèn LED. Theo các chuyên gia, nguyên tắc chung của thiết bị tiết kiệm năng lượng là giảm tiêu thụ điện năng không cần thiết, bù công suất phản kháng, loại bỏ nhiễu nên cần thiết kế mạch điện có nhiều cấu trúc. Phức tạp hơn. -Quảng cáo có thể tiết kiệm điện năng 40-50% mà không cần bất kỳ chứng nhận nào. Nhiều chuyên gia khẳng định, những sản phẩm này không có tác dụng tiết kiệm điện nhưng người dùng vẫn có thể mua được.
Quảng cáo thiết bị này là tiết kiệm 45% tiền điện, chi phí trên các website thương mại điện tử là khoảng 150.000 đồng. Một mạch để làm sáng đèn LED.
Nguyễn Bách (Hà Nội) từng mua cho gia đình hai thiết bị tiết kiệm điện với giá 300.000 đồng. Do tiền điện hàng tháng, anh phải mất hơn một tháng trời mới thấy hiệu quả của sản phẩm không phù hợp với quảng cáo. Tiền điện không giảm mà còn tăng. Khi anh liên hệ với nơi bán sản phẩm thì anh đã chậm 30 ngày để trả sản phẩm.
Vì số lượng ít và việc khiếu nại phức tạp, anh phải phàn nàn ngay tại gian hàng rằng “số phiếu là 1 *” để người khác không bị lừa. Tại các gian hàng bán thiết bị tiết kiệm năng lượng, mức đánh giá 1 * cao hơn nhiều so với các mức xếp hạng khác.
Theo TS Nguyễn Khánh Quang, Chủ nhiệm Bộ môn Điện tử, Trường Cơ điện, Khoa Công nghệ. Huế không thể tiết kiệm được 40 – 50% điện năng. Các sản phẩm tiết kiệm năng lượng (nếu có) chỉ hoạt động theo nguyên tắc bù công suất phản kháng, loại bỏ nhiễu và giảm năng lượng tiêu thụ không cần thiết của thiết bị điện. Tuy nhiên, ngay cả khi đạt hiệu suất cao nhất, chúng cũng chỉ có thể giảm được 1-2% điện năng tiêu thụ.
Đối với các sản phẩm giá rẻ chỉ có PCB cơ bản, khả năng tiết kiệm điện là không thể, ngay cả khi tiêu thụ nhiều điện hơn để chiếu sáng bóng đèn LED. Hơn nữa, những sản phẩm này có giá thành rẻ, được sử dụng chất liệu kém chất lượng, khi tiếp xúc có thể gây nguy hiểm, thậm chí gây cháy nổ.
Theo các chuyên gia, người dùng không nên cố sử dụng các thiết bị phụ trợ để giảm tiền điện. Ngược lại, bạn phải thay đổi thói quen, chọn những thiết bị gia dụng có mức tiêu thụ năng lượng hợp lý, tắt nếu không sử dụng, chọn mua những sản phẩm có công nghệ tiết kiệm điện, sử dụng đèn LED thay cho đèn chiếu. Đèn sợi đốt … – Lu Kui